Wszystkie te teatry upadały po paru latach. Rozbite zespoły organizowały się jednak na nowo, a nauczone doświadczeniem, odwiedzały po kilka miast na krótko, za to w okresie koniunktury. Tak powstał ruch zespołów wędrownych, charak­terystyczny zwłaszcza na linii Lublin—Lwów. Z biegiem czasu wędrownicy ośmielali się, zaglą­dając do okolic dziewiczych. W 1792 widzimy ich w Mitawie, w 1793 w Gdańsku. Od połowy lat osiemdziesiątych datuje się stały rozwój teatru zawodowego w dwóch dawnych stolicach. 1787 w Krakowie założył solidną antre- pryzę tutejszy bogacz, Jacek Kluszewski. W pierw­szych latach utrzymywał jedynie włoski zespół operowy, od 1789 także polski, słynny wkrótce z dobrych śpiewaków.